Gần đây, những nhà nghiên cứu tại Đại học McMaster ở Canada đã công bố một bài báo khoa học mô tả lại cách thức mà cannabigerol, một loại cannabinoid phổ biến hay còn gọi là CBG, đã tiêu diệt nhiều chủng MRSA – tụ cầu vàng kháng methicillin. Các nhà nghiên cứu do Eric D. Brown dẫn đầu, đã tiến xa hơn các nghiên cứu trước đây bằng cách thử nghiệm CBD trên loài gặm nhấm thay vì trên đĩa petri. Những kết quả này có thể là một bước khởi đầu để biến CBG trở thành một loại kháng sinh mới nhất trên thị trường.
MRSA: Một Vấn Đề Nghiêm Trọng Tại Các Bệnh Viện
MRSA là một vấn đề nhức nhối đối với các bệnh viện trên toàn thế giới. Cứ ba người thì có một người mang vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus trong mũi của họ. S. aureus là một loại vi khuẩn phổ biến thường vô hại trừ khi nó xâm nhập vào các vết thương hở, trong trường hợp này đôi khi nó có thể dẫn đến tử vong do nhiễm trùng.
Hầu hết các ca nhiễm trùng tụ cầu khuẩn có thể được điều trị thành công bằng thuốc kháng sinh. Nhưng qua nhiều năm, một dạng tụ cầu khuẩn kháng kháng sinh, được gọi là MRSA (Tụ cầu vàng kháng methicillin), đã trở thành một mối nguy hiểm thật sự.
Cứ 100 người thì có khoảng 5 người mang khuẩn MRSA. Và trong khi các ca nhiễm trùng MRSA thường là dạng nhẹ, nhưng nếu khó điều trị, chúng có thể trở nên nguy hiểm. Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp người nhiễm MRSA bị ức chế miễn dịch, chẳng hạn như những người tiếp xúc với MRSA trong các bệnh viện.
MRSA thường gặp nhất ở những ca nhiễm trùng da và mô mềm. Nó có thể gây ra các vết sưng đỏ và vết loét. Hoặc nó có thể làm cho các vết thương bị mưng mủ, từ từ tiêu diệt các mô.
Mọi thứ trở nên cực kỳ khó khăn khi MRSA xâm nhập vào cơ thể. Cụm từ “viêm hoại tử” được sử dụng rất nhiều trong việc mô tả những ảnh hưởng gây ra bởi các tình trạng nhiễm trùng này. MRSA có thể gây nhiễm trùng xương, nhiễm trùng phổi, và thậm chí gây ra nhiễm trùng chết người ở tim và đường máu. Các bác sĩ trên toàn thế giới đang cảm thấy tuyệt vọng trong công cuộc tìm kiếm các phương pháp điều trị để có thể ngăn chặn nó. Thật không may, rất khó để tìm ra những loại kháng sinh mới. Loại kháng sinh mới nhất được phát triển là hơn 30 năm trước.
Cần Sa Như Một Chất Kháng Khuẩn
Các nhà nghiên cứu đã biết được đặc tính kháng khuẩn của cần sa trong nhiều thập kỷ. Ban đầu họ không biết chính xác hợp chất nào mang đến những tác dụng mà họ thấy được, nhưng một nghiên cứu gần đây đã bắt đầu cho biết chính xác loại cannabinoid nào mang đến hiệu quả chống khuẩn.
Nhóm nghiên cứu của Đại học McMaster đã thử nghiệm 18 loại cannabinoid trên các chủng MRSA phổ biến nhất và nhận thấy rằng gần như tất cả các loại cannabinoid đều có tác dụng chống khuẩn.
Một điều rất thú vị là khi ăn, hợp chất Δ9-THC bị phá vỡ thành 11-OH-THC – hợp chất này hoàn toàn không mang đến hiệu quả trong việc tiêu diệt vi rút. Điều này có thể giúp ngừng lại việc sử dụng THC dạng ăn để điều trị trong các nghiên cứu về kháng sinh trong tương lai.
Bảy loại hợp chất cannabinoid, gồm có CBG, CBD, CBN, CBCA, Δ9-THC, và Δ8-THC, là hiệu quả nhất. Chúng có thể tiêu diệt vi khuẩn tại mức nồng độ đủ thấp để đảm bảo cho việc nghiên cứu sâu hơn, CBG cho thấy hiệu quả ở mức nồng độ đặc biệt thấp.
Khả Năng Tiêu Diệt MRSA Của CBG
Một trong những lý do mà MRSA rất khó để điều trị là do màng sinh học mà các tế bào vi khuẩn tự tạo ra để bảo vệ chúng.
Màng sinh học được xem như là một chiếc áo giáp của vi khuẩn. CBG không chỉ có khả năng ngăn chặn việc hình thành màng sinh học mà còn có thể phá vỡ chúng. Đó cũng là lý do vì sao nó lại có hiệu quả trong việc tiêu diệt MRSA ở mức nồng độ tương đối thấp.
Nhưng liệu CBG sẽ làm điều tương tự đối với các tế bào máu? Như vậy sẽ là một dấu hiệu gây độc tế bào, và cũng là một báo hiệu dừng lại để tiếp tục nghiên cứu sâu hơn. Các nhà nghiên cứu đã tiến hành cho các tế bào hồng cầu ở người tiếp xúc với CBG, và kết quả là các tế bào vẫn khỏe mạnh. Vì thế, dường như CBG có thể loại bỏ lớp màng sinh học của MRSA, nhưng vẫn giữ nguyên vẹn các tế bào máu.
Đối Phó Với Tế Bào “Persister”
Mối quan ngại chủ yếu đối với các loại thuốc kháng sinh tiềm năng đó chính là các cơ chế mà vi khuẩn sở hữu có thể khiến cho các loại kháng sinh kém hiệu quả hơn. Cơ chế đầu tiên trong số này có liên quan đến các tế bào vi khuẩn nằm vùng hay còn gọi là tế bào persister. Các tế bào persister có khả năng kháng kháng sinh mạnh mẽ, và có thể tái kích hoạt sau khi hết kháng sinh, làm tái nhiễm trùng vật chủ. CBG cho thấy có thể tiêu diệt tất cả các tế bào persister trong đĩa petri trong vòng 30 phút.
Một cơ chế rắc rối khác mà vi khuẩn đối phó với thuốc kháng sinh là thông qua việc đột biến, chúng có thể nhanh chóng chống lại một số loại thuốc kháng sinh cụ thể. Đó là cách mà một vi khuẩn dường như vô hại như tụ cầu khuẩn đã tiến hóa thành MRSA gây chết người.
Những nhà nghiên cứu đã tạo ra những mô hình giả lập để xem MRSA sẽ thích ứng với CBG nhanh đến mức nào. Thế nhưng không, CBG vẫn mang đến hiệu quả chống lại MRSA ngay cả khi họ đang cố gắng để chúng đột biến thành một chủng kháng kháng sinh. Mức độ nhạy cảm này là một yếu tố tối quan trọng trong việc phát triển nên một loại kháng sinh có tác dụng trong thời gian dài.
Điều Trị MRSA Ở Người
Vậy khi nào chúng ta mới có thể sử dụng CBG để điều trị MRSA ở người? Khi một hợp chất đã chứng minh được sự hiệu quả của nó trong đĩa petri, bước tiếp theo là tiến hành thử nghiệm nó trên động vật. Và đó chính xác là những gì những nhà nghiên cứu tại McMaster đã thực hiện. Họ sử dụng CBG để thực hiện điều trị trên chuột, và phát hiện ra rằng CBG có thể làm giảm lượng vi khuẩn ở chuột đi một nửa.
Liều hiệu quả nhất trong việc tiêu diệt vi khuẩn là 100mg/kg CBG dạng tiêm. Điều đó có nghĩa rằng nếu mở rộng thử nghiệm trên người thì cần một liều lượng tương đối lớn. 100mg/kg sẽ rơi vào khoảng một phần tư ounce (xấp xỉ 7g) CBG tinh khiết cho một người nặng khoảng 70kg. Không chỉ là một liều khá nặng, mà chúng ta thông thường cũng không áp dụng tiêm cannabinoid trên người. Thông thường, những ứng dụng y tế của cannabinoid là ở dạng uống, oromucosal, hoặc intranasal. Đây là tất cả những vấn đề cần được giải quyết trong các nghiên cứu tiếp theo.
Cân Bằng Giữa Hiệu Quả Và An Toàn
Mặc dù “các loại thuốc kháng sinh thường được sử dụng với liều lượng cao hơn so với nhiều loại thuốc khác và thường được sử dụng để đạt được mức độ hiệu quả cao hơn ở người so với hầu hết các loại thuốc khác”, Eric D. Brown cho biết, “nhu cầu sử dụng kháng sinh liều cao để đạt được sự hiệu quả thường không đi đôi với nhu cầu về tính an toàn và khả năng dung nạp. Thật vậy, đây là một trong những lý do dẫn đến có quá nhiều thất bại trong lịch sử phát hiện và điều chế thuốc kháng sinh. Nó khó có thể đạt được cả về mặt hiệu quả lẫn khả năng dung nạp. Tất nhiên, đây chính là lý do tại sao MRSA vẫn còn là một thách thức trong các bệnh viện”.
Mặc dù biết rằng CBG còn phải trải qua một chặng đường khá dài trước khi nó được chấp thuận đề điều trị MRSA, nhưng nó có thể không quá xa vời để hình dung được một ngày nào đó chúng ta có thể sử dụng cần sa để ngăn chặn loại vi khuẩn ăn thịt này.
Dịch giả: Thiên Minh
Nguồn: Leafly – Study finds CBG useful in killing MRSA, the deadly hospital bacteria
Đơn Vị Tài Trợ:
216382
