Mặt tối “cơn sốt” CBD: Cỏ mỹ trong vape

 

Jay Jenkins đã do dự khi một người bạn của anh mời anh thử một loại vape được quảng cáo là có chứa CBD.

“Mùi nó dễ chịu và thư giãn lắm, yên tâm đi”

Jenkins hít một hơi, nhưng anh chẳng cảm thấy thư giãn chút nào. Anh thử hút thêm một lần nữa thì lần này anh bị hôn mê.

 

Thứ mà anh vừa hút vừa rồi hoàn toàn không chứa CBD – hợp chất phổ biến được chiết xuất từ cây  cần sa/ gai dầu mà hiện nay cho rằng có thể điều trị một loạt các bệnh mà không khiến người dùng bị “ phê”. Thế nhưng, thay vì CBD, cái anh hút vừa rồi lại là cỏ mỹ (cần sa tổng hợp) cực mạnh.

 

“Một số thương buôn lợi dụng và  kiếm tiền từ CBD bằng việc sử dụng cần sa tổng hợp rẻ tiền và bất hợp pháp thay cho tinh dầu CBD tự nhiên,  rồi đẩy vào thị trường dưới dạng vape và kẹo gum như kẹo dẻo gummy bear”, theo báo cáo dựa trên cuộc điều tra của Associated Press.

 

Dầu CBD giả tràn lan đã làm hàng chục người như Jenkins cấp cứu trong hai năm qua. Tuy nhiên, những người đứng đằng sau các sản phẩm dầu CBD giả này vẫn chưa bị bắt, một phần vì hoạt động kinh doanh đã bùng nổ quá nhanh đến nỗi các cơ quan quản lý chưa nắm bắt kịp thời, phần khác là vì ma tuý mới là mối ưu tiên lớn chứ không phải CBD.

 

Phòng thí nghiệm chuyên sâu ( AP) đã kiểm tra dầu vape mà Jenkins sử dụng cộng với 29 sản phẩm vape khác được bán dưới dạng CBD trên toàn quốc, tập trung vào các nhãn hiệu mà chính quyền hoặc người dùng nghi ngờ.

 

Kết quả: 10 trong số 30 loaị CBD giả đó có chứa cần sa tổng hợp – loại thuốc thường được gọi là cỏ mỹ/ K2 và không có lợi ích y tế nào, và 20 loại còn lại không chứa CBD.

 

Trong số đó có Green Machine, loại vape gần giống với thuốc lá điện tử Juul mà các phóng viên đã mua ở California, Florida và Maryland. Bốn trong số bảy mẫu có chứa cần sa tổng hợp bất hợp pháp, nhưng loại chất này thay đổi theo hương vị và thậm chí cả địa điểm mua.

 

“Nó như là trò cò quay Nga vậy,”James Neal-Kababick, giám đốc phòng thí nghiệm thực vật, nói về các sản phẩm này.

 

(Cò quay Nga (Russian roulette) là trò chơi nguy hiểm và tàn nhẫn, được xem như một cách thể hiện sự can đảm của người tham gia. Theo đó, người chơi sẽ sử dụng một khẩu súng lục ổ đạn quay với một viên đạn duy nhất bên trong, quay tròn hình trụ rồi lần lượt tự bắn vào đầu mình. Người còn sống sẽ là người chiến thắng.)

 

Vaping nói chung đã được thắt chặt quản lý hơn trong những tuần gần đây vì làm hàng trăm người dùng mắc chứng các bệnh phổi không rõ nguyên nhân, và một số người trong đó đã tử vong. Cuộc điều tra của AP cũng tập trung vào một tập hợp các vụ việc khác, khi mà hóa chất kích ứng thần kinh được thêm vào các sản phẩm mang nhãn mác CBD.

 

Theo kết quả khảo sát của các cơ quan thực thi pháp luật ở tất cả 50 tiểu bang, ít nhất 128 mẫu trong số hơn 350 mẫu được thử nghiệm bởi các phòng thí nghiệm của chính phủ ở 9 tiểu bang, hầu hết ở miền Nam, đều có chứa cần sa tổng hợp được bày bán dưới dạng các sản phẩm CBD. Có 36 sản phẩm giả là dạng kẹo dẻo và đồ ăn, còn lại đều là vape.

 

Chính quyền Mississippi cũng tìm thấy fentanyl, loại thuốc phiện mạnh có liên quan đến khoảng 30.000 ca tử vong do quá liều vào năm ngoái.

 

Các phóng viên sau đó đã mua các sản phẩm mà các đơn vị chức năng hoặc thảo luận trên mạng cho là có chứa cần sa tổng hợp . Bởi vì thử nghiệm của cả chính quyền và AP tập trung vào các sản phẩm bị nghi ngờ, nên kết quả không hoàn đúng cho toàn bộ thị trường, vì hiện nay trên thị trường có đến hàng trăm sản phẩm.

 

“Khi thị trường phát triển thì sẽ có một số công ty cố gắng kiếm lợi nhuận nhanh chóng,” ông Marielle Weintraub, chủ tịch của Hoa Kỳ Hemp Agency, một nhóm ngành công nghiệp quản lý mỹ phẩm CBD và thực phẩm bổ sung cho biết.

 

Cần sa tổng hợp đang là một mối quan tâm, theo Weintraub, nhưng cô cho biết ngành công nghiệp CBD cũng có nhiều công ty có uy tín. Khi sản phẩm bị phát hiện pha tạp, những người hoặc công ty đứng sau những sản phẩm giả đó thường đổ lỗi cho việc có sản phẩm giả mạo hoặc việc pha trộn xảy ra trong chuỗi cung ứng và phân phối.

 

CBD, viết tắt của cannabidiol, là một trong nhiều hợp  chất được tìm thấy từ cây gai dầu/ cần sa (cannabis sativa). Hầu hết các CBD hiện có ngày nay được làm từ cây gai dầu, một giống thuộc cây cannabis sativa được trồng để lấy sợi hoặc ứng dụng khác. Không giống như người anh em họ THC nổi tiếng của nó, CBD không có hiệu ứng tâm lý. Doanh số của CBD tăng đột biến do một phần bởi những tuyên bố chưa được chứng minh rằng nó có thể làm giảm đau, làm dịu sự lo lắng, tăng sự tập trung và thậm chí ngăn ngừa bệnh tật.

 

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã phê duyệt một loại thuốc có chứa CBD để điều trị các cơn động kinh liên quan đến hai dạng động kinh hiếm gặp và nghiêm trọng, nhưng đồng thời FDA vẫn chưa nói rằng nó có thể sử dụng như thực phẩm chức năng hay đồ uống hoặc bổ sung chế độ ăn uống.

 

Cơ quan này hiện đang làm rõ các quy định của mình, nhưng ngoài việc cảnh báo các nhà sản xuất không tuyên truyền những tuyên bố sức khỏe chưa được chứng minh, họ đưa ra rất ít những biện pháp để ngăn chặn việc bán tràn lan các sản phẩm giả. Và đó cũng là một phần công việc của Cục Quản lý Thực thi Ma túy Hoa Kỳ, nhưng cục này lại đang cũng chỉ tập trung vào các opioid và các chất ma túy khác.

 

Bây giờ, thị trường có thêm kẹo CBD và đồ uống, kem dưỡng và thậm chí cả sản phẩm điều trị cho vật nuôi. Sản phẩm CBD cũng có mặt các phòng tập yoga, các hiệu thuốc lớn, các cửa hàng bách hóa và chuỗi cửa hàng mỹ phẩm Neiman Marcus. Thậm chí những ngôi sao như Kim Kardashian West cũng quảng cáo sản phẩm sữa tắm cho trẻ em có chứa CBD.

 

Người tiêu dùng rất khó để biết liệu sản phẩm của họ có bao nhiêu CBD. Cũng như nhiều sản phẩm khác, các cơ quan quản lý nhà nước và liên bang hiếm khi kiểm tra có những gì bên trong. Phần lớn, kiểm soát chất lượng được dành cho các nhà sản xuất.

 

Và tài chính luôn là lí do để các công ty này làm giả, làm đểu sản phẩm. Một trang web quảng cáo CBD dưới dạng cần sa tổng hợp với giá chỉ 25 đô la mỗi pound, trong khi cùng một lượng CBD tự nhiên lại có giá hàng trăm hoặc thậm chí hàng ngàn đô la.

 

‘Bạn chỉ sống một lần’

 

Jay Jenkins vừa kết thúc năm thứ nhất tại đại học The Citadel, một trường đại học quân sự ở Nam Carolina, khi mà sự chán nản khiến anh thử thứ mà anh nghĩ là CBD.

 

Đó là tháng 5 năm 2018 và anh ấy kể rằng bạn của anh ấy đã mua một hộp dầu vape CBD có hương vị việt quất có tên là Yolo! – từ viết tắt của cụm từ You only live once – từ Chợ 7 to 11, tại một tòa nhà trắng cũ kĩ ở Lexington, Nam Carolina.

 

Quay trở lại xe, Jenkins đã hút thử. Mọi thứ đã trở nên mơ hồ, và sau đó thật đáng sợ.

 

Jenkins cho biết các dây thần kinh trong miệng có cảm giác như được “nhân lên 10 lần”. Hình ảnh sống động bao gồm một vòng tròn bị nhấn chìm bởi bóng tối và chứa đầy những hình tam giác đầy màu sắc lấp đầy tâm trí anh. Trước khi anh bất tỉnh, anh nhận ra mình không thể di chuyển.

 

“Tôi nghĩ rằng tôi thực sự đã chết rồi,” Jen Jenkins nói.

 

Bạn bè của anh liền đưa anh đến bệnh viện nơi Jenkins bị suy hô hấp cấp tính và rơi vào tình trạng hôn mê

 

Sau khi Jenkins ra khỏi hôn mê và anh được ra viện vào ngay ngày hôm sau. Nhân viên bệnh viện đã niêm phong lọ tinh dầu Yolo trong túi sinh học và đưa lại cho anh.

 

Trong mùa hè này, phòng thí nghiệm AP này đã tìm thấy một loại cần sa tổng hợp đã gây ra cho ít nhất 11 trường hợp tử vong ở châu Âu.

 

Chính quyền tiểu bang và liên bang không bao giờ xác định được ai đã tạo ra Yolo, thứ đã làm hại không chỉ Jenkins mà còn ít nhất 33 người khác ở Utah.

 

Theo các tài liệu được đệ trình tại tòa án California bởi một cựu nhân viên kế toán của công ty, một doanh nghiệp có tên Mathco Health Corporation đã bán các sản phẩm Yolo cho một nhà phân phối có cùng địa chỉ với chợ 7 to 11, nơi bán sản phẩm mà Jenkins mua. Hai cựu nhân viên khác nói với AP rằng Yolo là sản phẩm của Mathco.

 

Giám đốc điều hành Mathco Katarina Maloney cho biết trong một cuộc phỏng vấn tại trụ sở công ty ở Carlsbad, California, rằng Yolo đã được mua lại bởi một đối tác kinh doanh cũ và cô không muốn thảo luận về nó.

 

Maloney cũng cho biết Mathco không tham gia sản xuất, phân phối hoặc bán bất kỳ sản phẩm bất hợp pháp nào. Cô nói rằng các sản phẩm Yolo ở Utah đã không được mua từ chúng tôi và công ty cũng không thể kiểm soát những gì xảy ra với sản phẩm khi chúng được chuyển đi .

 

Thử nghiệm cửa phòng thí nghiệm AP đối với hai sản phẩm vape CBD được bán trên thị trường dưới nhãn hiệu Maloney’s Lemp Hemp Hookahzz không tìm thấy cần sa tổng hợp.

 

Là một phần của đơn khiếu nại việc làm được nộp trong hồ sơ tòa án, cựu nhân viên kế toán cho biết cựu đối tác kinh doanh của Maloney, Janell Thompson, là trưởng phòng kinh doanh của Yolo. Tiếp cận qua điện thoại và hỏi về Yolo, Thompson đã vội vàng cúp máy và nói như sau:

 

“Nếu ông muốn nói chuyện, ông có thể nói chuyện với luật sư của tôi.” Sau đó Thompson Thompson đã nhắn tin nhưng lại không cung cấp tên hoặc thông tin liên lạc.

 

Khi một phóng viên đến thăm Chợ 7 to 11 vào tháng 5 thì thấy Yolo không còn được bày bán ở đó nữa. Khi được hỏi về một cái gì đó tương tự, nhân viên bán hàng ở khu đó đã chào hàng lọ vape có nhãn Funky Monkey và sau đó quay sang một cái tủ phía sau quầy và đưa ra hai lọ không nhãn

 

“Loại này tốt hơn, đây là sản phẩm bán chạy nhất của tôi” cô nói, gọi những sản phẩm này  là 7 to 11 CBD vì chỉ tại khu này mới bán.

 

Thử nghiệm cho thấy cả ba loại đều chứa cần sa tổng hợp. Chủ cửa hàng đã không trả lời gì thêm trong phần câu hỏi đặt ra ở phần comment.

 

Vậy trong những loại dầu vape CBD giả đó có chứa gì?

 

Những người sản xuất ra những loại sản phẩm CBD giả này thường không để lại hoặc để lại rất ít manh mối về người làm ra chúng hoặc những gì bên trong.

 

Bao bì không xác định các công ty và thương hiệu và có ít sự hiện diện trên mạng. Những công ty mới thành lập này chỉ cần thiết kế một nhãn hiệu, rồi sản xuất và giao hàng cho một nhà bán buôn giao dịch với số lượng lớn.

 

Quy trình sản xuất và phân phối không rõ ràng cản trở các cuộc điều tra tội phạm và khiến nạn nhân của các sản phẩm bị pha trộn này gặp khó khăn

 

AP đã mua và xét nghiệm loại vape Green Machine với các hương vị bao gồm bạc hà, xoài, quả việt quất và nước ép rừng. Bốn trong số bảy pod đều là CBD giả và chỉ có hai cái là có CBD.

 

 

Loại bạc hà và xoài mua ở trung tâm thành phố Los Angeles có chứa cần sa tổng hợp. Trong khi vỏ bạc hà và xoài được bán bởi một cửa hàng vape ở Maryland thì không bị pha trộn, nhưng loại vape có hương vị rừng nhiệt đới thì bị làm giả.

 

Lại thêm một loại chất cần sa tổng hợp nữa – một cơ quan y tế nói về việc người dân ở Hoa Kỳ và New Zealand bị đầu độc. Loại vape vị việt quất được bán ở Florida cũng bị làm giả.

 

Bao bì của sản phẩm ở Green Machine cho thấy rằng nó được sản xuất bằng cây gai dầu công nghiệp, nhưng không có thông tin chính thức về người đứng đằng sau nó.

 

Khi một phóng viên quay trở lại công ty CBD Supply MD ở vùng ngoại ô Baltimore để thảo luận về kết quả xét nghiệm, đồng sở hữu Keith Manley nói rằng anh ta đã biết rằng Green Machine bị làm giả trên mạng. Ngay sau đó, anh đã sai một nhân viên bỏ đi hết các sản phẩm của Green Machine còn lại ra khỏi kệ hàng.

 

Thông qua các cuộc phỏng vấn, phòng thí nghiệm AP đã xét nghiệm các sản phẩm vape của Green Machine mà các phóng viên mua tại một nhà kho ở Philadelphia và sau đó là một cửa hàng ở Manhattan. Doanh nhân đứng sau quầy, Rajinder Singh, cho biết ông là nhà phân phối đầu tiên của Green Machine.

 

Singh, người hiện đang bị quản chế vì bị kết án có liên quan cần sa tổng hợp liên bang, cho biết anh ta đã mua những loại vape từ Green Machine bằng tiền mặt hoặc trao đổi hàng hoá như ống shisa từ một người đàn ông lái xe tải từ Massachusetts tên là Bob. Để chứng minh lời nói của mình, anh ta đã cung cấp một số điện thoại của một người đàn ông, nhưng người này đã chết vào tháng Bảy.

 

Singh đã nhận tội vào năm 2017 với các cáo buộc liên bang rằng anh ta đã bán một loại thuốc “potpourri” mà anh ta biết có chứa cần sa tổng hợp. Anh nói rằng kinh nghiệm đã dạy cho anh một bài học và đổ lỗi cho các sản phẩm nhái của Green Machine được phát hiện.

 

“100% những gì bạn vừa xét nghiệm chỉ là sản phẩm nhái thôi”, ông ta nói.

 

Nguy hiểm dình dập

 

Hiệp hội các Trung tâm kiểm soát chất độc Hoa Kỳ coi CBD là một mối nguy hiểm do nhãn mác và sản phẩm giả.

 

Có một trường hợp vào năm ngoái liên quan đến một cậu bé 8 tuổi ở Washington phải nhập viện sau khi uống dầu CBD mà cha mẹ đã đặt hàng trực tuyến với hy vọng nó sẽ giúp ích cho cơn động kinh bé, theo một nghiên cứu trường hợp trên tạp chí lâm sàng độc tính được công bố vào tháng 5. Thay vào đó, trong sản phẩm CBD bé uống có chứa cần sa tổng hợp, và đây là lí do khiến bé bị nhập viện với các triệu chứng bao gồm mê sảng và nhịp tim nhanh.

 

Những trường hợp tương tự đã xảy ra ở Mississippi và khu vực xung quanh các căn cứ quân sự ở Bắc Carolina

 

Nhãn mác của nhiều sản phẩm CBD đã được ghi nhận là không chính xác. Một nghiên cứu năm 2017 trên Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ cho thấy 70% sản phẩm CBD bị dán nhãn sai. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng một phòng thí nghiệm độc lập để kiểm tra 84 sản phẩm từ 31 công ty.

 

CBD giả hoặc bị pha tạp đã trở thành mối bận tâm đủ để khiến cho các nhà lãnh đạo của nhóm ngành công nghiệp gai dầu Hoa Kỳ phát triển một chương trình chứng nhận cho các sản phẩm chăm sóc da và sức khỏe chứa CBD, và sản phẩm vape không được bao gồm.

 

Nhưng chính quyền địa phương và nhà nước có rất nhiều hạn chế trong việc phát hiện và truy tìm đến gốc rễ của một sản phẩm.

 

Sau vụ việc một số học sinh trung học Georgia bất tỉnh sau khi vape năm ngoái, chính quyền bắt đầu rà soát các cửa hàng thuốc lá địa phương. Một trong những thương hiệu vape CBD mà họ tìm thấy và nghi ngờ có tên Magic Puff.

 

Đội thực thi ma túy ở Savannah và quận Chatham đã bắt giữ một chủ cửa hàng và hai nhân viên. Nhưng họ không thể theo dõi và điều tra được thêm vì có vẻ như các sản phẩm đang được sản xuất ở nơi khác, có thể là nước ngoài. Gene Harley, phó giám đốc phụ trách nhóm, cho biết họ đã cung cấp một báo cáo cho các nhân viên về ma túy liên bang xử lý các trường hợp như vậy.

 

Magic Puff vẫn còn trên kệ tại một cửa hàng ở Florida vào mùa hè này, và xét nghiệm của AP cho thấy vape vị quả việt quất và dâu tây có chứa cần sa tổng hợp. Kết quả sơ bộ cũng cho thấy sự hiện diện của chất độc sản xuất từ một loại nấm.

 

Vì CBD là thành phần hoạt chất trong một loại thuốc được FDA chấp thuận, FDA chịu trách nhiệm điều tiết việc bán tại Hoa Kỳ. Nhưng nếu các sản phẩm CBD bị phát hiện có chứa chất ma túy, cơ quan này coi việc điều tra là một công việc cho DEA, người phát ngôn của FDA cho biết.

 

DEA cho biết họ đang tập trung vào các loại thuốc gây nghiện và giết chết hàng ngàn người Mỹ như fentanyl và methamphetamines.

 

Mary Brandenberger, người phát ngôn của nhóm DEA “ Sẽ có những ưu tiên lớn hơn trong việc thực thi.

 

Các chuyên gia như Michelle Peace, một nhà khoa học pháp y tại Đại học Commonwealth Virginia, người đã tìm thấy cần sa tổng hợp trong sản phẩm vape CBD của mình, cho biết chính phủ liên bang nên hành động nhanh chóng để bảo vệ người dân.

 

“Nếu vẫn tiếp tục không quản lý như hiện tại thì sẽ còn rất nhiều hoạt động bất chính tiếp tục ra đời” Bà Peace nói.