Một số người có thể nghĩ thông tin này quá tuyệt vời, khó có thể là sự thật được. Phải chăng cần sa liệu thật sự tiêu diệt các tế bào ung thư não? Những thử nghiệm lâm sàng trên cơ thể người còn đang chờ đợi kết quả, nhưng cuộc nghiên cứu gần đây đã mang lại hy vọng. Trong gần 2 thập kỷ vừa qua, các nhà khoa học đã thử nghiệm THC trong vai trò một chất tiêu diệt khối u tự nhiên. Những phát hiện của họ sẽ đem lại sự ngạc nhiên cho các bạn.
Cần sa và ung thư não
Một nhóm nghiên cứu viên Tây Ban Nha đến từ Đại học Complutense Madrid đã tìm kiếm những cách điều trị ung thư dựa trên cần sa trong gần 2 thập kỷ vừa qua. Cho đến nay, một số thử nghiệm của họ đã đem lại những kết quả thật kì diệu.
Nhóm nghiên cứu này, dưới sự dẫn dắt của hai giáo sư Guillermo Velasco và Manuel Guzman, đang thử nghiệm khả năng tiêu diệt các tế bào u thần kinh đệm của phương pháp điều trị có sử dụng cannabinoid. Các loại u thần kinh đệm chiếm tới 80% trong tổng số những trường hợp ung thư não ác tính. Trên thực tế, u thần kinh đệm là một trong những dạng ung thư tăng trưởng nhanh nhất được biết đến. Tính trung bình, một khi u nguyên bào thần kinh đệm (GBM – loại hình u não nguyên sinh phổ biến và nguy hiểm nhất ở người trưởng thành) đạt đến giai đoạn 4, bệnh nhân chỉ sống thêm được chưa đầy 2 năm. Và chẩn đoán này áp dụng cho những bệnh nhân đã trải qua phẫu thuật, kèm theo những cách điều trị truyền thống như hóa trị và xạ trị.
Với những chẩn đoán u ám như vậy, phải tìm ra được những cách điều trị thay thế có hiệu quả là điều vô cùng cấp thiết. May mắn thay, nhóm nghiên cứu Madrid đang đạt được những kết quả mà hiếm có ai dám tin là sẽ thành công.
Trong những năm đầu tiên của thế kỷ 21, Bác sĩ Velasco cùng với nhóm nghiên cứu đã đạt được một bước đột phá. Họ đã chiết xuất và đưa THC (hợp chất có hiệu ứng tác động đến tâm trí chủ yếu của cần sa) vào các tế bào của u nguyên bào thần kinh đệm được nuôi cấy ngoài cơ thể. Kết quả thu được đã gây chấn động cho giới nghiên cứu trên toàn thế giới. Các tế bào của khối u ngưng phát triển; và sau đó chúng thật sự đã bắt đầu chết dần.
Nhưng làm thế nào lại thế được? Thì ra THC cùng với các cannabinoid khác tiêu diệt các tế bào của u nguyên bào thần kinh đệm bằng cách cắt đứt nguồn cung cấp máu đến khối u và khiến các tế bào ung thư phải “tự tử.”
Khối u chết do mất nguồn cung cấp máu
Năm 2004, những nhà nghiên cứu đã cho thấy cần sa có thể biến đổi các gene sản xuất ra một hợp chất được gọi là nhân tố sinh trưởng nội mạc (VEGF), có tác dụng phát triển những mạch máu mới. Khi lớn dần lên, các tế bào ung thư cần bắt đầu tạo ra các mạch máu mới cho riêng chúng.
Các nhà nghiên cứu Tây Ban Nha đã cho chuột thí nghiệm và hai bệnh nhân ung thư não điều trị với các loại thuốc có nguồn gốc cannabinoid. Trong cả hai mô hình điều trị, VEGF đã giảm xuống, gây hạn chế nguồn cung cấp máu. Phát hiện này quả thật là một bước đột phá ngoạn mục bắt đầu giảm khối u trong máu. Cùng với một bằng chứng bổ sung cho thấy cần sa có thể làm chậm tốc độ phát triển khối u, căn cứ để tin tưởng ở các loại thuốc cannnabinoid càng trở nên chắc chắn hơn.
Tế bào ung thư tự phá hủy
.
Một phát hiện quan trọng khác cho thấy các cannabinoid quả thật có thể tiêu diệt các tế bào ung thư. Những hợp chất có trong loài thảo dược này đã ngăn chặn sự tăng trưởng của các khối u, khiến chúng không còn nhận được dinh dưỡng bằng cách cắt đứt nguồn cung cấp máu, và cuối cùng khiến cho các tế bào ung thư ấy tự phá hủy. Dạng thức tự phá hủy này được các nhà khoa học gọi là “tế bào chết hoại được lập trình.”
Quá trình tế bào chết hoại được lập trình diễn ra theo hai cách thức: apoptosis (chết rụng tế bào) và autophagy (tự thực). Cả hai đều là những cơ chế bình thường đối với các tế bào. Khi một tế bào quá già hoặc bị tổn hại, cơ thể sẽ vận dụng hai cơ chế này để tiêu diệt các tế bào độc.
Vì lí do nào đó, các tế bào ung thư không tự phá hủy, mà chúng ngày một lớn lên, hình thành những khối u đe dọa đến tính mạng con người. Thông qua những kết quả nghiên cứu, các nhà khoa học Tây Ban Nha đã phát hiện rằng THC khiến các tế bào ung thư thực hiện hiện sự tự thực, hay còn gọi là trải qua chế độ autophagy.
“Chúng tôi quả thật đã phát hiện được một cơ chế mới, thông qua đó các kích hoạt một đường truyền tín hiệu liên qua đến điều mà chúng tôi gọi là autophagy, có thể xem như một cơ chế khiên các tế bào tự tiêu hóa chính chúng. Quả thật, vậy là khi các cannabinoid kết nối với các tế bào, chúng sẽ khởi động cơ chế truyền tín hiệu của tế bào.
Một trong những thứ mà chúng đang kích hoạt có tính chất giống như sự tự tiêu hóa của tế bào, gây ra cái chết cho các tế bào ung thư.” – Tiến sĩ Velasco
Điều thú vị là sự chết tế bào chỉ xảy ra ở các tế bào ung thư. Các tế bào bình thường trong cơ thể không bị ảnh hưởng gì có hại. Phát hiện này càng thú vị khi mà vào năm 1998, chính nhóm nghiên cứu này đã phát hiện rằng chính THC cũng gây kích hoạt sự chết rụng tế bào ở các tế bào của u nguyên bào thần kinh đệm. Vậy là các cannabinoid tiêu diệt các tế bào ung thư thông qua cả hai cơ chế của hiện tượng tế bào chết hoại được lập trình.
Với tất thảy những tiềm năng như vậy, đã đến lúc chúng tôi tiến hành một số thử nghiệm lâm sàng trên cơ thể bệnh nhân ung thư. May mắn thay, sẽ có những thử nghiệm bắt đầu trong năm nay.
Những thử nghiệm lâm sàng sắp sửa bắt đầu.
Velasco và đội nghiên cứu của ông đang chuẩn bị tiến hành một thử nghiệm trên quy mô rộng lớn hơn. Cuộc thử nghiệm sẽ được thực hiện trên khoảng 30-40 bệnh nhân mắc bệnh u thần kinh đệm trong một vài bệnh viện của Tây Ban Nha. Đại học Complutense Madrid đã hợp sức với những bệnh viện này để thực hiện những phương thức điều trị với cần sa và kiểm nghiệm mức độ hiệu quả của những phương thức điều trị này. Đây là lần đầu tiên một hoạt động với quy mô như thế này sẽ được tiến hành trong môi trường bệnh viện.
Kinh phí của cuộc nghiên cứu hầu hết được quyên góp từ những nỗ lực gây quỹ trên khắp châu Âu. Một trong những khoản quyên góp lớn nhất đến từ Medical Cannabis Bike Tour (Tổ chức Giải đua Mô-tô Cần sa Y tế). Giải đua thường niên được tổ chức bởi Luc Krol của công ty Paradise Seeds Amsterdam đã quyên góp vài nghìn Euro cho công trình nghiên cứu của Velasco.
Năm 2006, nhóm nghiên cứu của Valesco đã có thực hiện một nghiên cứu sơ bộ trên 9 bệnh nhân bị u nguyên bào thần kinh đệm. Cuộc nghiên cứu tập trung vào riêng THC, và hợp chất này đã được dẫn lưu nội sọ, có nghĩa là được truyền trực tiếp vào não của các bệnh nhân. Về sau, các loại thuốc cannabinoid được đưa vào cơ thể bệnh nhân thông qua những hình thức khác.
Cuộc nghiên cứu sơ bộ này đem lại những kết quả thú vị. Những bệnh nhân được nghiên cứu nhắm đến là những người đã không hồi đáp với những cách điều trị thông thường và đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ các khối u. Sau khi phẫu thuật, hầu hết số bệnh nhân sống trung bình được thêm khoảng 24 tuần, ngay cả khi đã được sử dụng THC. Tuy nhiên, hai bệnh nhân đã sống thêm được một năm nữa. Ở những bệnh nhân này, liệu pháp THC dường như đã tạm thời khiến sự phát triển của các khối u chậm lại.
8 trong số 9 bệnh nhân đã thể hiện sự hồi đáp tích cực với phương thức trị liệu THC. Điều này đem lại hy vọng cho cuộc thử nghiệm lâm sàng về sau.
Sử dụng cần sa như một phương thức điều trị ung thư não như thế nào?
Có không ít những câu chuyện về những người đã tự chữa khỏi bệnh ung thư nhờ cần sa. Tuy nhiên, chưa có một thử nghiệm lâm sàng nào về tính hiệu quả của các loại thuốc cần sa trong vai trò một phương thức điều trị ung thư độc lập từng được hoàn thiện. Điều này tạo ra một vài trục trặc: Các bác sĩ vẫn không chắc chắn được về lượng cần sa nên sử dụng, hay chủng loại cần sa nào là thích hợp nhất. Bác sĩ Cristina Sanchez giải thích:
“Chúng tôi không biết liệu các cannanbinoid có chữa khỏi bệnh ung thư hay không bởi vì chúng tôi chưa có được những thử nghiệm lâm sàng đối chứng để khẳng định chúng ta biết các cannabinoid có tác dụng[…] trong các mô hình ung thư lâm sàng, và chúng tôi có rất nhiều báo cáo chưa kiểm chứng từ những người kể lại rằng họ đã tự chữa khỏi bệnh ung thư nhờ các cannabinoid. Tuy nhiên, từ góc độ của cộng đồng y tế, chúng tôi vẫn chưa có được các bằng chứng.” – Sanchez
Khi được hỏi về tỷ lệ THC : CBD cụ thể dành cho một người chống chọi với bệnh ung thư, Bác sĩ Sanchez cho biết thêm:
“Tôi không dám khẳng định tỷ lệ 1:1 là cần thiết. Ý kiến tôi đưa ra là mỗi cá nhân/bệnh nhân sẽ cần đến một tỷ lệ các cannabinoid riêng biệt. Hoặc ít ra đó là điều chúng tôi đã chứng kiến trong các mô hình ung thư lâm sàng của chúng tôi. Không chỉ đối với chúng tôi, mà còn từ các nhóm nghiên cứu khác đang tập trung trên lĩnh vực này. Điều mà chúng tôi đã thấy được là ở một số loại khối u, chẳng hạn như u nguyên bào thần kinh đệm, ung thư não; lượng THC tăng thêm trong những ca bệnh này sẽ có hiệu quả hơn là tỷ lệ 1:1.” – Sanchez
Xin lưu ý, cannabidiol (CBD) là một hợp chất không gây hiệu ứng tác động đến tâm trí có trong cây cần sa.
Không thể đưa ra những câu trả lời đơn giản trong vấn đề điều trị bằng cần sa. Chỉ sử dụng một lượng nhỏ dầu cần sa mỗi ngày có thể sẽ không giúp làm giảm kích thước hay mức độ hiểm nghèo của khối u. Điều này đặt các bệnh nhân vào một tình thế khó xử: Một mặt, cần sa có thể cực kỳ hiệu quả để điều trị ung thư. Mặt khác, hiện không có cách nào để biết liều lượng bao nhiêu dầu cần sa là hiệu quả cho riêng từng ca bệnh.
Để góp phần làm sáng tỏ thêm vấn đề, sau đây là một vài câu chuyện về những người đã thu nhỏ được kích thước các khối u não của họ nhờ cần sa.
Những câu chuyện điều trị ung thư não thành công
“Em bé thần kỳ”
Bác sĩ William Courtney đã tự đặt tên là cho mình là Bác sĩ “Pha Cần sa.” Là một người ủng hộ mạnh mẽ cần sa tươi, ông đã giúp nhiều bệnh nhân vượt qua bệnh lupus, lạc nội mạc tử cung, viêm khớp, và nhiều loại bệnh khác nhờ những công thức từ cần sa. Tuy nhiên, chính bệnh nhân nhỏ tuổi nhất của ông mới là trường hợp kì diệu nhất trong tất cả.
Bác sĩ Courtney đã theo dõi một đứa bé 8 tháng tuổi phục hồi sau căn bệnh ung thư não. Mặc dù vì lý do riêng tư, danh tính của em bé và cha mẹ được giữ kín, các kết quả chụp scan não cho thấy dầu cần sa giàu CBD có thể khiến cho khối u não của em bé này biến mất.
“Họ cho bé sử dụng tinh dầu cần sa qua núm vú giả 2 lần mỗi ngày, sau đó gia tăng dần liều lượng…Và trong vòng 2 tháng, khối u đã giảm kích thước một cách rõ rệt, đủ để khiến bác sĩ ung thư nhi cho phép họ tiếp tục liệu pháp này thay vì tuân theo cách điều trị thông thường.” – Courtney
Bác sĩ Courtney gọi đứa trẻ là “Em bé thần kỳ”. Cần sa đã thành công đến mức em bé không phải qua hóa/xạ trị – những liệu pháp gây tác dụng phụ khủng khiếp về lâu dài.
Jeremy Kigar
Là một chuyên gia về dinh dưỡng, Jermy Kigar giành nhiều thời gian tại các bệnh viện. Bỗng một ngày anh trở thành bệnh nhân của chính nơi mình làm việc. Khi đó, Kigar vừa bước vào phòng bệnh nhân thì chợt ngã quỵ. Anh bị một cơn co giật. Ít lâu sau đó, anh tỉnh dậy trong phòng cấp cứu.
Chẩn đoán ư? U thần kinh đệm hình sao tiểu não bậc 4. Kigar có một khối u não rất nghiêm trọng. Gần như ngay lập tức anh phải trải qua hóa trị và xạ trị. Các liệu pháp này khiến Kigar rụng tóc, và anh nhanh chóng bắt đầu gặp các tác dụng phụ từ các loại dược chất, trong đó có cả bệnh Crohn. Cần sa đã giúp Kigar vượt qua các triệu chứng này.
“Tôi đã mang theo một ít dầu cần sa RSO từ nhà đến. Tôi đã dùng nửa gram trong vòng 3 tuần lễ. Trong thời gian 3 tuần ấy, tôi đã khiến bản thân ngừng một số loại thuốc vốn đang sử dụng. Cứ vậy ngừng sử dụng thôi, tôi đã không cảm thấy cần thiết sử dụng chúng nữa. Tôi thấy mình không cần dùng các loại thuốc chống trầm cảm nữa. Tôi cảm thấy cơ thể mình đang nhận được loại thuốc mà tôi cần đến, vậy mà tôi vẫn hoạt động được bình thường mới hay.” -Kigar
Sau khi bắt đầu điều trị với cần sa, u não của Kigar đã giảm từ cấp 4 xuống cấp 2. Anh tăng liều lượng dầu cần sa lên tới 1 gram/ngày trong vòng 90 ngày. Cuối cùng anh đã ngừng uống thuốc hóa trị, và hiện nay đang dùng cần sa như phương thức điều trị hàng đầu. Khối u não đã dần giảm kích thước nhờ loại dầu cần sa giàu CBD.
Câu chuyện của Kelly Hauf
Câu chuyện của Kelly Hauf cũng đầy những điều kỳ diệu. Hiện cô đang ở độ tuổi 50 tuổi và đã chữa khỏi ung thư não nhờ cần sa. Cô bị chẩn đoán căn bệnh từ lúc mới 38 tuổi. Kelly đã trải qua một cuộc phẫu thuật và phải đón nhận dịp kỉ niệm 19 năm ngày cưới trong khoa hồi sức cấp cứu. Ca phẫu thuật có hiệu quả trong một thời gian,nhưng khối u đã tái phát sau vài năm sau đó.
Lần này cô phải đứng trước lựa chọn có trải qua hóa trị và xạ trị hay không. Sau khi xem xét những tác dụng phụ Kelly đã quyết định thử một thứ khác: dầu cần sa. Trong vòng 90 ngày, cô đã dần nâng liều lượng lên được 1 gram/ngày. Kelly đã nhắm đến loại dầu cần sa có hàm lượng THC cao, bởi hợp chất này được cho là có tác dụng nhất trong điều trị các loại khối u não.
Các bạn thử đoán xem, cách làm này đã đem lại hiệu quả. Kelly Hauf đã viết trên blog của cô:
“Tháng 8, sau 8 tháng bắt đầu điều trị với cần sa, phim chụp cộng hưởng từ của tôi đã được đánh giá bởi một bác sĩ X-quang hàng đầu, bác sĩ điều trị ung thư thần kinh, và bác sĩ phẫu thuật não trứ danh của tôi; và rồi tất cả đều đi đến kết luận rằng những gì còn lại của khối u tái phát chỉ là những mô sẹo.” – Hauf
Giảm khối u không phải là lợi ích duy nhất từ phương pháp điều trị với cần sa. Những cơn đau đầu của cô cũng đã biến mất. Cơn đau từ bệnh đau xơ cơ cô mắc phải trong mấy năm cũng không còn. Điều tuyệt nhất là Kelly đã tránh được những hiệu ứng phụ gây tổn thương hệ miễn dịch từ hóa trị.
Không phải ai cũng có thể mong đợi cùng những kết quả như vậy phương pháp điều trị với cần sa. Nhưng các bằng chứng cả lâm sàng lẫn chưa được xác nhận đều khiến ta đi tới nhận định rằng cần sa là một loại thuốc điều trị ở tương lai gần. Tạm thời, hiện nay chúng ta chỉ có thể sử dụng những nguồn cần sa sẵn có và chúng ta sẽ phải chờ đợi Tiến sĩ Velasco cùng đội ngũ của ông hoàn thiện nghiên cứu. Hãy hy vọng về những kết quả thật khả quan!
Nguồn: HERB
Dịch giả: Khiêm Chô
Xem thêm: Câu chuyện cần sa y tế điều trị bệnh ung thư
Xem thêm: Góc nhìn mới về cannabis tại Việt Nam – HempToday Podcast
Đơn Vị Tài Trợ:
216382
