Cần sa chứa rất nhiều cannabinoid tương tác với hệ thống endocannabinoid tự nhiên của cơ thể. Một số cannabinoid như THC, gây hiệu ứng lâng lâng. Nhưng không chỉ có cần sa mang lại cảm giác “high” quen thuộc. Thực tế, mọi thứ từ tập thể dục đến những món ăn ngon lành mạnh đều có thể mang lại những cảm giác hóa học tương tự. Chúng tôi đã viết một bài về nấm truffle chứa một “phân tử hạnh phúc” tương tự như THC, 5 thứ sau đây có thể bắt chước nụ hoa cần sa yêu thích của bạn về nhiều mức độ.
Cây Bạc Hà Mèo (Cat nip)
Cây bạc hà mèo hay Nepeta cataria từ chi Nepeta, là một loại cây thường dùng nấu ăn và pha trà thảo dược. Ồ, và khoảng 66% mèo phát rồ vì loài cây này.
Một tinh dầu gọi là nepetalactone được tìm thấy chủ yếu trong thân và lá cây Nepeta có thể tác động mạnh lên mèo (không chỉ mèo thuần hóa, cả những loài khác như hổ, báo đen, báo đốm). Khi mèo ngửi cây, cây kích thích những thụ thể trong não mèo phản ứng với những kích thích tố “hạnh phúc” hay thích thú, và khi mèo ăn, nó mang lại hiệu ứng êm dịu.
Thực tế thú vị: Cây bạc hà mèo (catnip) liên quan đến cần sa; thực tế, tác giả Michael Pollan tự hỏi có phải cả hai cây cần sa và Nepeta cataria đều sử dụng loại một hóa chất tương ứng để “gây bối rối” cho những con bọ như một phần của chiến lược tiến hóa:
“Giết luôn con bọ có thể phản tác dụng, bởi vì bọ sinh sôi hoặc kháng cự rất nhanh. Điều này ta thấy ở bất cứ loài cây độc nào, nó hoạt động như thuốc trừ sâu. Nhưng nếu cây chỉ cần làm con bọ lúng túng, hay vô hiệu hóa trí nhớ, cái cây có thể tự bảo vệ mình khỏi những con bọ. Một sự đầu tư đơn thuần, như tôi đã nói trong cuốn sách. Điều này giải thích chuyện gì đang xảy ra với cần sa, vốn cũng làm vô hiệu hóa bộ nhớ.”
(Và để trả lời câu hỏi không thể tránh sau đây, không, catnip không làm con người bị high – vì những nguyên nhân mà các nhà nghiên cứu chưa rõ, chất nepetalactone không tác động lên con người như đối với những người bạn mèo. Bạn cũng đừng cho mèo ăn cần sa nhé. Không hay ho đâu.)
>>> Xem thêm các bài viết về cần sa giải trí tại đây!
Chạy Bộ
Cảm giác “high khi chạy bộ” là có thật, hiện nay nó được biết là liên quan đến việc giải phóng endorphins, hormone được biết như những “liều giảm đau dễ chịu.” Nhưng các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu Tâm thần, Đại học Y Heidelberg ở Đức đã liên kết cảm giác high-khi-chạy với hệ thống endocannabinoid.
Các nhà nghiên cứu đã thí nghiệm vài con chuột chạy trên một bánh xe (hy vọng chúng có mặc quần short và giày chạy dễ thương), nhận thấy mức endorphin và endocannabinoid tăng cao sau khi chạy. Sau đó con chuột ít lo lắng hơn, chịu đau tốt hơn. Khóa những thụ thể endorphin không thay đổi hành vi của chúng, những con chuột vẫn có cảm giác high.
Tuy nhiên, khi các nhà khoa học chặn hệ thống endocannabinoid của chuột, những con vật đầy lông này vẫn lo âu sau khi chạy cũng như trước khi chạy, thậm chí còn nhạy cảm hơn với cơn đau. Ngoài ra, cảm giác high khi chạy chỉ nảy sinh sau khi chạy vài dặm. Con chuột nào chạy hơn ba dặm một ngày thì biểu hiện ít lo lắng hơn. (Tôi không chắc nó ngang ngửa như thế nào với quãng đường con người chạy, nhưng với một người chạy một số vòng marathon và nửa vòng, tôi có thể cam đoan hiệu ứng này nảy sinh ở những người chạy quãng dài hơn).
Nhà vật lý lý thuyết và vũ trụ học Marcelo Gleiser cho rằng nghiên cứu này có ý nghĩa theo một quan điểm tiến hóa:
“Chúng ta tiến hóa để săn bắt động vật chạy nhanh và thoát khỏi những con thú cũng chạy nhanh. Quá trình chạy kéo dài như vậy thật mệt mỏi và đau đớn. Nếu chúng ta có một phần thưởng sau khi làm việc chăm chỉ, chúng ta càng có cơ hội chạy lâu và nhanh hơn. Và như vậy, ta càng có cơ hội sống sót. Như Christopher McDougall đã chỉ ra trong Sinh Ra Để Chạy (Born to Run), cuốn sách truyền cảm hứng về việc chạy đường dài, chạy nằm trong DNA của ta, cách cơ thể tiến hóa để có gân Achilles (gót chân), tuyến mồ hôi và một loạt những thích nghi khác biến chúng ta thành các vận động viên marathon tiềm năng.”
Đúng vậy, cơ thể bạn đã tiến hóa thành một cái máy chạy hiệu quả. Và chạy không chỉ bắt chước cảm giác high từ chủng cần sa yêu thích, nó còn tốt cho sức khỏe. Tôi đang nói đến toàn-thắng!
Tình Yêu
Có vẻ khi tình yêu đang lâng lâng, nó khiến bạn thấy khá thăng. Các nhà khoa học vừa phát hiện rằng mức oxytocin cao có thể giải phóng anandamide, một endocannabinoid đóng một vai trò trong hệ thần kinh động lực và niềm vui, trong số những hành vi khác. Oxytocin là một hormone quan trọng trong việc liên kết xã hội, hấp dẫn giới tính và sinh sản, sinh con và liên kết mẹ-con. Những cảm giác “yêu” này làm tăng mức oxytocin của bạn, và lần lượt phát sinh hiệu ứng anandamide của cơ thể.
Anandamide về bên trong tương tự như THC có thể bám vào những thụ thể cannabinoid trên tế bào thần kinh trong não và kích hoạt chúng tương tự như anandamide. Do đó, khi nhận được cái ôm từ “gấu” sẽ tạo ra hiệu ứng hóa học tương tự như chủng OG Kush gây ra trạng thái lâng lâng.
Nói về anandamide…
Chocolate
Năm 1996, các nhà nghiên cứu phát hiện rằng chocolate chứa anandamide, cũng như hai chất có thể mô phỏng hiệu ứng anandamide, N-oleoylethanolamine và N-linoleoylethanolamine (đúng, đây là những từ có thật). Đúng vậy, sô cô la, món quà vặt ngon lành bắt nguồn từ năm 1900 trước Công nguyên. Theo nhà nghiên cứu Daniele Piomelli của Viện Khoa học Thần kinh tại San Diego, câu chuyện các bà vợ xưa cho rằng chocolate là một chất kích thích tình dục có lẽ bắt nguồn từ hiệu ứng phấn chấn nhờ chất anandamide.
Tuy nhiên, đừng hung hăng ở nhà máy của Hershey như Augustus Gloop và mong đợi sẽ có cảm giác say say, như thể dành cả một đêm để nốc chủng Bruce Banner. Piomelli nói rằng, “Chúng tôi đang nói đến một cảm giác nhẹ hơn nhiều, nhiều, nhiều so với high.”
Pho Mát
Nếu bạn hâm mộ pho mát hơn nghiện sô cô la, tôi có tin mừng cho bạn (hay tin buồn, tùy vào mức nghiện của bạn). Các nhà nghiên cứu từ Đại học Michigan phát hiện pho mát chứa một hóa chất giống như trong các loại thuốc hướng thần. Vâng, thật ra rất nhiều thực phẩm chế biến có liên quan đến hành vi ăn uống gây nghiện, nhưng đặc biệt pho mát chứa casein, một protein thường thấy trong sữa động vật có vú. Casein cung cấp các axit amin, carbohydrate, canxi, phốt pho, nó cũng có thể kích hoạt các thụ thể opioid của não và tạo cảm giác lâng lâng như cần sa.
Mặc dù casein trong sữa chỉ cung cấp một liều rất nhỏ hiệu ứng giống thuốc, để làm thành nửa kg pho mát bạn cần 5kg sữa. Casein bị tách ra khỏi chất lỏng và đông lại thành chất béo sữa rắn, tạo thành một kết tinh cao hơn trong pho mát và gây nghiện khi ăn. Vì vậy, lần sau khi bạn kêu lên, “Trời ạ, cục pho mát nhiêu đây sao đủ!”, Thật ra bạn đang đề cập đến một chủng Pho mát lai, cục pho mát ngon lành và miếng phết bánh mì trước mặt bạn, nhưng dù thế nào, bạn đang trải nghiệm cảm giác hạnh phúc và lâng lâng.
Nguồn: Leafly
Dịch giả: QM
Đơn Vị Tài Trợ: