Một nghiên cứu mới cho thấy những thay đổi do căng thẳng gây ra đối với hệ vi sinh vật đường ruột dẫn đến sự gián đoạn trong hệ thống nội tiết tố sinh học của não.
Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra mối tương quan thuyết phục giữa sự thay đổi hệ vi sinh vật đường ruột và các rối loạn tâm trạng phổ biến như bệnh trầm cảm. Nhưng chính xác thì vi khuẩn trong ruột có thể ảnh hưởng đến các hành vi trầm cảm như thế nào vẫn chưa được làm rõ.
Nghiên cứu mới của một nhóm các nhà khoa học Pháp đang làm sáng tỏ một cơ chế nhân quả có thể xảy ra, mô tả một con đường thay đổi hệ vi sinh vật dẫn đến giảm hoạt động ở vùng hải mã và hành vi trầm cảm sau đó.
Nghiên cứu mới bắt đầu bằng cách điều tra những thay đổi của hệ vi sinh vật trong mô hình chuột bị trầm cảm do căng thẳng. Cũng như bước đầu kiểm tra sự khác biệt về hệ vi sinh vật giữa động vật khỏe mạnh và động vật bị rối loạn tâm trạng, các nhà nghiên cứu phát hiện ra những rối loạn tâm trạng đó có thể được chuyển sang động vật khỏe mạnh thông qua cấy ghép phân (cấy ghép vi sinh vật có trong phân FMT).
Tác giả cuối cùng của nghiên cứu mới, Pierre-Marie Lledo giải thích: “Đáng ngạc nhiên là chỉ cần chuyển hệ vi sinh vật từ động vật bị rối loạn tâm trạng sang động vật có sức khỏe tốt là đủ để mang lại những thay đổi sinh hóa và gây ra các hành vi tương tự như trầm cảm.”
Bước tiếp theo là điều tra xem những con đường cơ học nào có thể giải thích sự thay đổi của vi khuẩn đường ruột ảnh hưởng đến các hành vi trầm cảm như thế nào. Chính tại đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra những thay đổi trong hệ thống endocannabinoid của động vật bị trầm cảm.
Hệ thống endocannabinoid của con người chỉ được phát hiện gần đây, vào đầu những năm 1990, sau khi nghiên cứu có hệ thống tìm hiểu về cách hoạt động của cần sa trong não. Sau khi tiết lộ cách THC, một loại cannabinoid được tìm thấy trong cần sa, tương tác với các thụ thể cannabinoid cụ thể trong não, các nhà nghiên cứu sau đó đã phát hiện ra cơ thể con người tự nhiên sản xuất cannabinoid nội sinh của riêng mình, được gọi là endocannabinoid.
Những thay đổi đối với tín hiệu endocannabinoid, đặc biệt là ở vùng hải mã, có liên quan đến chứng trầm cảm và rối loạn tâm trạng, và trong nghiên cứu mới này, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra những thay đổi của hệ vi sinh vật có liên quan đến việc giảm tín hiệu endocannabinoid ở vùng hải mã.
Giải thích cho mối liên quan này, nghiên cứu mới cho thấy những thay đổi do căng thẳng gây ra đối với hệ vi sinh vật đường ruột dẫn đến giảm một số chất chuyển hóa axit béo được biết đến là tiền thân của endocannabinoid. Điều này cho thấy một cơ chế trực tiếp mà vi khuẩn trong đường ruột của chúng ta có thể dẫn đến rối loạn tâm trạng.
Các nhà nghiên cứu kết luận trong nghiên cứu mới: “Tóm lại, dữ liệu của chúng tôi cho thấy rối loạn vi sinh vật do căng thẳng mãn tính gây ra ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa lipid và tạo ra eCBs [endocannabinoids], dẫn đến giảm tín hiệu trong hệ thống eCBs và giảm sự hình thành thần kinh trưởng thành ở vùng hải mã,” các nhà nghiên cứu kết luận trong nghiên cứu mới.
“Đây có thể là con đường, ít nhất là một phần nào đó, liên kết rối loạn vi sinh vật với rối loạn tâm trạng, do đó, có thể ảnh hưởng đến thành phần của hệ vi sinh vật đường ruột thông qua điều chỉnh sinh lý và điều chỉnh hệ thống miễn dịch.”
Trong giai đoạn cuối của nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm kiếm một dòng vi khuẩn cụ thể thuộc chủng vi sinh vật Lactobacilli dường như đặc biệt giảm ở những động vật bị trầm cảm. Việc bổ sung chủng cụ thể đó đủ để tăng mức độ nội tiết tố trong não và làm giảm bớt các hành vi trầm cảm ở động vật.
Mặc dù nghiên cứu này chủ yếu được thực hiện trên các mô hình động vật, nhưng chắc chắn có đủ bằng chứng trước đó để tin chắc rằng một cơ chế tương tự có thể xảy ra ở người. Các chủng vi sinh vật lactobacillus đã được phát hiện ở mức thấp hơn mức bình thường ở người bị trầm cảm và sự gián đoạn của hệ thống nội tiết tố vùng hải mã có liên quan đến một số rối loạn thần kinh ở người.
Đọc thêm các bài viết về Cannabidiol CBD
Tuy nhiên, nghiên cứu không đưa ra lời khẳng định nào cho thấy con đường mới được phát hiện này là cơ chế não bộ duy nhất ảnh hưởng đến tâm trạng. Thay vào đó, đây có thể là một trong những cách mà căng thẳng môi trường có thể dẫn đến trầm cảm, và hy vọng nghiên cứu trong tương lai sẽ tiếp tục tìm ra các kết nối giữa não & ruột và dẫn đến các phương pháp điều trị mới cho nhiều loại bệnh rối loạn tâm trạng.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature
https://www.nature.com/articles/s41467-020-19931-2
Nguồn: New Atlas | Gut bacteria linked to endocannabinoid levels and depression
Đơn Vị Tài Trợ: