Kiểm soát tình trạng buồn nôn bằng cần sa

Hợp chất cannabinoid CBD không gây hiệu ứng say, tương tác với các thụ thể giải phóng serotonin, và việc sử dụng với liều tương đối nhỏ được chứng minh là có hiệu quả giúp giảm tình trạng buồn nôn và nôn mửa.

Laura là một bác sĩ, người đã dành hầu hết thời gian khám chữa bệnh của mình trong việc điều trị các chứng rối loạn do lạm dụng chất gây nghiện, và chưa từng trải qua việc điều trị bằng cần sa. Sự ác cảm với việc sử dụng cần sa khi cô ấy đang trong quá trình hóa trị ung thư vú không khiến tôi cảm thấy ngạc nhiên.

Nôn mửa và lo lắng là điều không thể tránh khỏi, đang dần được loại bỏ. Tôi đã cùng Laura tham gia đào tạo về y học gia đình và tôi đánh giá cao hiệu quả điều trị của cần sa đối với những bệnh nhân mắc bệnh ung thư của mình, nhưng thật khó để Laura có thể chấp nhận được lời khuyên từ tôi.

Cuối cùng, tôi đã giới thiệu cho cô ấy một máy hóa hơi đã được hiệu chuẩn – một phương pháp giúp làm giảm đau nhanh chóng, nhưng khác với cách thức “hút cần sa sau một góc vườn” mà cô ấy đã tưởng tượng ra. Cô ấy bắt đầu với một giống cần sa giàu CBD với tỷ lệ 2 CBD : 1 THC, hy vọng rằng hiệu ứng say sẽ đủ nhẹ để cô ấy có thể chịu đựng được.

Tôi đã nhận được cuộc gọi từ Laura ba ngày sau lần hóa trị gần nhất của cô ấy, và tôi nhanh chóng hỏi rằng liệu việc sử dụng cần sa có hiệu quả với cô ấy không. Lúc đầu tôi cảm thấy hơi lo lắng vì cô ấy đã bật khóc, nhưng khi hiểu được những lời của cô ấy, tôi cảm thấy rất vui mừng.

Cô ấy nói rằng: “nó có hiệu quả nhanh hơn, tốt hơn và hoàn thiện hơn bất kỳ đơn thuốc nào mà bác sĩ ung thư đã đưa cho tôi”.

Nếu bạn cảm thấy buồn nôn khi đọc về những đoạn khiến bạn cảm thấy buồn nôn, bạn có thể chuyển đến cuối bài viết này và bỏ qua những chi tiết có thể gây buồn nôn. Buồn nôn là như vậy đó – rất dễ cảm thấy nếu bạn có khuynh hướng như vậy.

Buồn nôn và nôn mửa là hai vấn đề riêng biệt, khác nhau – rõ ràng có liên quan đến nhau, nhưng hoàn toàn khác nhau về nguyên nhân và phương thức điều trị. Những người bị nôn mửa đều biết rằng buồn nôn còn khó chịu hơn so với nôn mửa vì đây là một cảm giác liên tục và khó có thể kiểm soát.

Tình trạng buồn nôn là gì?

Buồn nôn và nôn mửa là những cơ chế bảo vệ trong cơ thể con người, và xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn và có thể điều trị được, mặc dù hơi khó khăn. Tuy nhiên, nếu buồn nôn không phải là tình trạng ngắn hạn? Điều gì sẽ xảy ra nếu nó là một tác dụng phụ không thể tránh khỏi, hoặc mãn tính, và không có dấu hiệu thuyên giảm?

Nếu không tìm được nguyên nhân gây buồn nôn, tốt nhất bệnh nhân nên đến gặp bác sĩ để họ giúp tìm ra những vấn đề ẩn sâu bên trong. Điều này đặc biệt đúng nếu cảm giác buồn nôn không hết trong vòng từ 1-2 ngày vì đó có thể là dấu hiệu của các vấn đề nghiêm trọng hơn.

Những nguyên nhân có thể gây buồn nôn:

Đau nửa đầu
Chấn thương đầu
Co giật
Những bệnh có liên quan đến tai, bao gồm cả nhiễm trùng
Say tàu xe
Rối loạn hệ tiêu hóa
Viêm ruột thừa
Viêm gan
Viêm tụy
Nhiễm trùng do vi khuẩn hay vi rút
Khi thực hiện các liệu pháp điều trị – hóa trị hoặc những liệu pháp khác
Nhiễm độc – asen, thuốc trừ sâu, ricin9
Thai nghén
Đau tim
Cơn đau
Rối loạn tâm thần hay cảm xúc

Buồn nôn hoạt động như thế nào?

Chuyện gì sẽ diễn ra trong cơ thể khi chúng ta cảm thấy buồn nôn? Não bộ, hệ tiêu hóa và hệ thần kinh đều có liên quan một phần trong tình trạng này. Chúng ta biết nhiều về cơ chế sinh lý của tình trạng nôn mửa hơn là buồn nôn, vì thế chúng ta có những liệu pháp tốt hơn để làm giảm tình trạng này.

Chìa khóa để kiểm soát các triệu chứng dường như chính là các thụ thể trong não bộ và hệ tiêu hóa, giúp sản xuất và liên kết với serotonin – một chất dẫn truyền thần kinh. Zofran, một loại thuốc chống nôn nổi tiếng, hoạt động bằng cách ngăn chặn cảm giác buồn nôn khi giải phóng serotonin.

Kiểm soát cảm giác buồn nôn với cannabinoid

Hợp chất cannabinoid CBD không gây hiệu ứng say, tương tác với các thụ thể giải phóng serotonin, và khi được dùng với liều tương đối nhỏ đã được chứng minh là có hiệu quả giúp giảm tình trạng buồn nôn và nôn mửa. CBD cũng có hiệu quả trong việc giảm bớt lo lắng, từ đó có thể giúp bệnh nhân kiểm soát cơn buồn nôn mãn tính.

THC cũng hoạt động tương đối hiệu quả đối với một số bệnh nhân như là một loại cannabinoid chống buồn nôn. Khi THC liên kết với các thụ thể CB1 trong một số vùng cụ thể trong não bộ, nó có tác dụng làm giảm tình trạng nôn mửa.

Một số tác dụng phụ ảnh hưởng đến tinh thần của THC nếu không quá mạnh mẽ, trong trường hợp này, cũng mang đến những hiệu quả khả quan. Việc tạo ra một trạng thái tinh thần tích cực là rất hữu ích cho bất kỳ ai đang phải trải qua quá trình hóa trị, hoặc cho bất kỳ ai mắc phải chứng buồn nôn mãn tính, khó điều trị.

CBDA một acid dạng thô của CBD, thậm chí nó còn hoạt động mạnh mẽ hơn tại các thụ thể giải phóng serotonin, và các nghiên cứu lâm sàng (trên động vật) chỉ ra rằng CBDA là một chất chống buồn nôn có tác dụng mạnh, mạnh hơn cả CBD và THC. CBDA là một dạng CBD có trong nhiều giống cần sa giàu CBD, trước khi chúng được sấy khô hay hóa hơi.

Trong quá trình đốt nóng, CBDA biến thành CBD, giống như THCA thông qua quá trình decarboxylation trở thành THC. Hiện tại, nguồn CBDA tốt nhất đến từ các giống cần sa tươi, chứa nhiều hàm lượng CBD, tuy nhiên trong tương lai các trạm y tế có thể cung cấp những sản phẩm từ CBDA cho những bệnh nhân có nhu cầu.

Cảm giác buồn nôn khi điều trị ung thư

Trạng thái tinh thần trong quá trình hóa trị có thể gồm có “hiệu ứng nocebo” – một phản ứng tiêu cực trong việc điều trị – có thể dẫn đến các cơn buồn nôn có thể dự đoán được. Chỉ cần nghĩ về những tác dụng phụ không thể tránh khỏi cũng khiến bạn cảm thấy nặng nề.

Điều này đặc biệt đúng khi thực hiện hóa trị lần đầu tiên không đạt được hiệu quả như mong muốn. Thuốc chống nôn kê toa không thật sự mang lại hiệu quả đối với những cơn buồn nôn đã được dự đoán trước, nhưng cần sa thì cho thấy những tác dụng tiềm năng.

Giáo sư Linda Parker, một nhà khoa học về khoa học thần kinh hành vi tại đại học Guelph tại Ontario, Canada đã phát hiện ra rằng một số cannabinoid gồm có THC, CBD và CBDA có thể giúp làm giảm bớt những cơn buồn nôn trên mô hình thử nghiệm trên động vật. Các thử nghiệm lâm sàng trên người là cực kỳ cần thiết.

Bắt đầu từ đâu?

Đối với những bệnh nhân có cảm giác buồn nôn do hóa trị, xạ trị hay những nguyên nhân khác có thể xác định được, thì cần sa có thể mang đến những hiệu quả tích cực. THC, CBD và CBDA đều cho thấy được những tác dụng tiềm năng trong nghiên cứu phòng thí nghiệm và được chứng minh là có hiệu quả đối với những bệnh nhân điều trị bằng cần sa tại nhà.

Chiết xuất cần sa toàn phần có hiệu quả hơn bất kỳ loại cannabinoid đơn lẻ nào, tuy nhiên nếu có ý định sử dụng phương pháp này thì sẽ bắt đầu bằng loại cannabinoid nào?

Điều đó phụ thuộc phần nào vào trải nghiệm của bệnh nhân đối với phương thuốc này. Nếu bạn chưa bao giờ thử cần sa trước đây, tốt nhất bạn nên bắt đầu với một phương thuốc giàu CBD nhưng vẫn có có chứa một ít hàm lượng THC trong đó, như cách Laura đã làm.

Khi cơ thể bạn đã quen với thuốc, bạn có thể tăng liều lượng THC nếu cần thiết. Và nếu bạn có thể dùng được loại CBDA không gây hiệu ứng say, thì đó cũng là phương thuốc tốt.

 

Đọc thêm các bài viết về cần sa y tế

 

Việc sử dụng cần sa để điều trị chứng buồn nôn và tình trạng nôn mửa do hóa trị và xạ trị, được nhiều bác sĩ chấp nhận – nhưng mặt khác họ cũng không khuyên dùng cần sa. Nó mang đến sự hiệu quả, khả năng dung nạp tốt, và mặc dù chúng ta vẫn chưa thể hiểu rõ hoàn toàn tất cả các cơ chế hoạt động của chúng.

Bệnh nhân nên được biết về nguồn gốc của liệu pháp cần sa mà họ sẽ sử dụng (nơi trồng và điều chế), và chỉ sử dụng loại cần sa không bị nhiễm tạp chất. Nếu sử dụng đúng loại cũng như liều lượng thích hợp, thì có thể làm giảm tình trạng buồn nôn bằng đơn liều giống như Laura vậy.

Stacey Kerr là một nhà giáo, bác sĩ và là một tác giả đang sinh sống và làm việc tại Bắc California. Bác sĩ Kerr đã dành nhiều năm làm việc trong phòng khám tư nhân cho đến khi cô ấy quyết định viết sách và tham gia giảng dạy toàn thời gian.

Sau vài năm làm việc cùng với Society of Cannabis Clinicians và đồng phát triển khóa học trực tuyến toàn diện đầu tiên về các loại thuốc được điều chế từ cannabinoid, cô ấy hiện đang đảm nhiệm vai trò Giám đốc Y khoa của Hawaiian Ethos. Bài báo này ban đầu do Hawaiian Ethos xuất bản.

Dịch giả: Thiên Minh
Nguồn: Project CBD – Managing Nausea with Cannabis