Trong hơn 6 năm qua, các nước Đông Âu đã chứng kiến sự gia tăng chưa từng có số bệnh nhân tự điều trị bằng các chiết xuất cần sa y tế tự chế. Khả năng chữa bệnh của THC, CBD, và các cannabinoid khác cũng dẫn đến sự hình thành một số phong trào bệnh nhân ở Đông Âu đòi hỏi cần sa y tế phải được hợp pháp hóa. Điều gì giải thích cho trào lưu ủng hộ cần sa y tế mạnh mẽ như thế trong khu vực này, trong khi hiếm thấy được trào lưu tương tự tại các nước châu Âu khác?
Một giải thích – đó chính là Jindřich Bayer, một trong những nhà hoạt động cần sa quan trọng nhất của châu Âu (dù ít xuất hiện nhất). Ban đầu, anh là một phiên dịch viên chuyên về các vấn đề chính sách về dược chất; đến năm 2005, Bayer đã giúp thành lập những công ty đầu tiên ở Trung Âu để cung cấp mỹ phẩm chứa chiết xuất gai dầu. Bốn năm sau, vào năm 2009, anh đã mời nhà hoạt động người Canada Rick Simpson và nhà nghiên cứu cần sa nổi tiếng thế giới người Séc Lumír Hanus (người đã phân lập được anandamide trong phòng thí nghiệm – loại endocannabinoid đầu tiên được biết đến) chu du đến Cộng hòa Séc để tuyên truyền về những khả năng trị bệnh của cần sa.
Một tháng sau chuyến đi, Bayer tham dự High Times Cannabis Cup ở Amsterdam. Tại sự kiện này, Rick Simpson nhận giải thưởng Chiến Đấu Vì Tự Do của năm. Hạt giống của cuộc cách mạng cần sa Đông Âu đã được gieo trồng từ đây.
Trong khi ở Amsterdam, Simpson nhận được tin từ con trai ông ở Canada, cho biết ngôi nhà của ông đã bị cảnh sát lục soát một lần nữa. Bayer đã giúp ông một nơi nương náu tại Cộng hòa Séc. Hai người bắt đầu tư vấn và chỉ dẫn bệnh nhân về cách sản xuất và sử dụng dầu Rick Simpson – một loại chiết xuất mà bệnh nhân có thể làm dễ dàng ở nhà. Mặc dù chữa trị thành công cho nhiều bệnh nhân, nhưng RSO – tên gọi bây giờ của dầu Rick Simpson – lại không thuyết phục được nhiều chuyên gia y tế và chính trị gia Séc.
Cuối cùng Séc cũng hợp pháp hóa cần sa y tế vào năm 2013. Có một điều chắc chắn: Cuộc cải cách này đạt được là do nỗ lực của hai người, nhưng sự hợp pháp hóa ấy rốt cuộc đã thành ra một chiến thắng không đem lại thành quả tương xứng. Trên thực tế, luật về cần sa y tế chưa bao giờ thật sự hiệu quả: Chỉ một nhóm nhỏ bệnh nhân và các bác sỹ kê đơn cần sa được đưa vào chương trình, thậm chí là đã sau ba năm kể từ khi luật cần sa y tế được áp dụng.
Bayer và Simpson đã mở rộng hoạt động đến các nước khác ngoài Cộng hòa Séc. Bayer cho hay trên Leafly: “Chúng tôi rất thất vọng với sự thiếu quan tâm của chính quyền Cộng hòa Séc về vấn đề chiết xuất cần sa thực sự có tác dụng như thế nào, và chúng tôi đã quyết định thử nghiệm tại các quốc gia khác”. Từ năm 2012 đến 2014, họ tuyên truyền về cần sa tại Costa Rica, Honduras, Tây Ban Nha, và đặc biệt là các nước vùng Balkan như Croatia, Slovenia, Serbia, và Macedonia.
Kết quả cho những nỗ lực của họ rất ấn tượng. Cho đến nay, hơn một triệu container mỹ phẩm từ gai dầu đã được bán ra từ các công ty mà Bayer giúp tiếp cận thị trường. Hàng chục ngàn bệnh nhân đã trải nghiệm những tác dụng điều trị của chiết xuất cần sa trực tiếp và đã bắt đầu gây áp lực lên chính phủ để có một cải cách. Những nỗ lực này đã dẫn đến sự hợp pháp hóa cần sa y tế dưới nhiều hình thức khác nhau ở một số nước Đông Âu trong những năm gần đây, trong khi các nước khác vẫn còn đang tranh luận nảy lửa. Tốc độ thay đổi như vậy chưa được ghi nhận ở phần còn lại của châu Âu – nơi thái độ của công chúng và chính phủ các nước này đối với cần sa y tế còn đang thay đổi chậm chạp hơn nhiều.
Bayer đã đúc kết những kinh nghiệm của mình về việc sử dụng chiết xuất cần sa để chống lại ung thư và các bệnh khác trong một cuốn sách điện tử miễn phí, có tiêu đề là ĐiềuTrị Ung Thư: Phác Đồ Rick Simpson (có sẵn trực tuyến tại đây) Anh cũng đang sắp xếp để cuốn sách được biên dịch sang thật nhiều ngôn ngữ. Phiên bản tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, và tiếng Việt hiện đang có sẵn, Bayer cho biết. “Bản dịch tiếng Đức và Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ sớm được phát hành.”
Minh Hạnh
Nguồn: leafly.com
Xem thêm: Câu chuyện cần sa y tế điều trị bệnh ung thư
Xem thêm: Góc nhìn mới về cannabis tại Việt Nam – HempToday Podcast
Đơn Vị Tài Trợ:
215588
